Kategori: Genel

Başarısızlık şeması (failure schema) mutlak anlamda başarısız olduğunuza dair içsel bir inanç taşıdığınız yapıdır. Başarısızlık şemasına sahipseniz, kariyer, para, statü, eğitim ya da spor gibi alanlarda başkalarına (akranlarınıza) oranla başarısız olduğunuza ve bundan sonra da başarısız olacağınıza dair içsel bir inanç taşırsınız. Kendinizi başkalarıyla karşılaştırdığınızda aptal, beceriksiz, yeteneksiz, cahil, düşük seviyede, diğerlerinden daha az başarılı…

Sosyal İzolasyon/ Yabancılaşma (Social Isolation/ Alienation) Şemasına sahipseniz kendinizi tüm dünyadan ve diğer insanlardan ayrı hissedersiniz. Sebebini tam olarak izah edemeseniz bile diğer insanlardan farklı olduğunuzu düşünürsünüz. Kendinizi bir grubun parçası, bir gruba ait olarak algılayamazsınız. Gruplar söz konusu olduğunda kendinizi izole ya da dışarıda kalmış hissedebilirsiniz. İki kişiyi aşan topluluklarda kendinizi rahatsız hissedebilirsiniz. Sosyal…

Duygusal Yoksunluk (Emotional Deprivation) Şeması, insanların sahip olduklarını fark etmemelerine rağmen, terapistlerin en çok karşılaştıkları şemadır. Bu şemaya sahip insanlar, çoğunlukla yalnızlıktan, duygusal acıdan, boşluk hissinden, anlamsızlıktan, ve üzüntü duygusundan şikayetçi oldukları için terapiye giderler; ancak, çoğunlukla bu duyguların nedenine dair net bir fikir taşımazlar. Duygusal yoksunluk şemasına sahipseniz, temel duygusal ihtiyaçlarınızın, hayatınızdaki önemli insanlar…

Dayanıksızlık şemasının tam adı şudur: Hastalık ve Tehditlere Karşı Dayanıksızlık Şeması (Vulnerability Harm or Illness Schema) Dayanıksızlık şemasının merkezinde, kişinin önleyemeyeceği, beklenmedik bir felaketin herhangi bir zamanda ortaya çıkmasından duyulan abartılı korku yer alır. Bu şemaya sahip insanlar yaşamlarını, her an bir felaketin çıkmak üzere olduğuna inanarak geçirirler. Dayanıksızlık şemasına sahip kişiler aynı zamanda, ortaya…

Şema terapideki en önemli kavramlardan biri mod (mode) kavramıdır. Bu yazıda, modun ne olduğunu ve hayatımızı yaşarken hangi modları deneyimleyebileceğimizi sizinle paylaşmak istiyorum. Mod kavramı daha iyi anlamanıza yardımcı olması açısından, Şema nedir? ve Şema terapi nedir? yazılarını okumanızı tavsiye ederim. Günlük Dilde Mod Nedir? Mod kelimesinin Türkçe Sözlükte karşılığı yok. Bu yüzden ben de biraz…

Şema Testi, Şema Terapinin kurucusu Jeffrey E. Young tarafından geliştirilmiştir. Testin özgün adı, Young Şema Ölçeği Kısa Form -3’tür. İsterseniz ölçeği indirip kullanabilirsiniz. Yönerge: Aşağıda, kişilerin kendilerini tanımlarken kullandıkları ifadeler sıralanmıştır. Lütfen her bir ifadeyi okuyun ve sizi ne kadar iyi tanımladığına karar verin. Emin olamadığınız sorularda neyin doğru olabileceğinden çok, sizin duygusal olarak ne…

Modun karşılığı, yan, taraf olarak düşünülebilir. Tüm varlığıyla sigarayı bırakmak istediğini söyleyen kişinin “bir yanı” da sigarayı bırakmak istemez. Aslında gitmem gerektiğini düşünmeme rağmen bir yanım kalmam yönünde baskı yapabilir bana. Modlar/yanlar, kişinin içinde bulunduğu andaki basın ruh durumu olarak düşünülebilir. Modlar, kişiliğimizden ayrı olarak bir yanımızı temsil eden ruhsal yapılar; kendiliğin diğer parçalarıyla bütünleşmemiş…

Başa çıkma biçimleri şema terapinin temel öğesidir. Bu durum olumsuz, istenmeyen durumlara karşı “Ne yapıyorum?” sorusunun cevabıyla netleştirilebilir. İnsanlar şemalarının tetiklenmesiyle/ şema yaşantılarıyla çok farklı şekillerde başa çıkabilirler. Tüm bu yaşantılar bir noktaya kadar işe yarar olabilir; ancak zamanla hayatımızı olumsuz etkileyebilirler. Bu farklı başa çıkma biçimlerini en genel anlamda 3 kategori altında toplayabiliriz. I-…

Temel ihtiyaçlar meselesi, en azından benim anladığım ve inandığım kadarıyla, psikoterapinin en merkezi kavramlarından biridir. Bu yazıda, şema terapi bağlamında temel duygusal ihtiyaçlarımızı ele almaya çalışacağım. Bazı psikoterapi modelleri dolaylı olarak, bazı psikoterapi modelleri de -şema terapi, gerçeklik terapisi gibi- direkt olarak insanların temel psikolojik ihtiyaçlarına vurgu yapar. İsterseniz biz de, ihtiyaç (need) kavramının kısa…